Het studie en management-doe-boek 'Handboek Engaging Content' gaat over de aansturing, curatie en creatie van content die werkt. Contentmarketing met WOW-effect!
Documentaires worden al langere tijd niet alleen maar door de traditionele omroepen gemaakt. Fanatieke, geïnteresseerde documentairemakers gaan steeds vaker zelf op pad om een beeld te geven van ingewikkelde vraagstukken of om op zoek te gaan naar verhalen. Erwin van ’t Hof en Aurora Peters zijn negen weken in Hongarije geweest om een documentaire te maken over de gevolgen van het grenshek (zie afbeelding boven). De documentaire is deels mogelijk gemaakt door een crowdfundingcampagne via CineCrowd. Binnen vier dagen wisten zij al 25% van het beoogde bedrag bij elkaar te halen. Een interview met Aurora Peters die ook als freelance journalist schrijft voor diverse opdrachtgevers.
Wat was jullie journalistieke insteek om naar Hongarije te gaan; contentmakers als Vice hebben de vluchtelingenproblematiek toch ook al in beeld gebracht?
“Onze film gaat niet alleen over de vluchtelingenproblematiek. De documentaire gaat over de werking van het populisme en de opkomst van nationalistische sentimenten. Daarnaast gaat het over desillusie. Desillusie van mensen in Oost-Europa die dachten dat het na de val van de muur in een mum van tijd beter zou worden. Het is eigenlijk een wat meer theoretische invalshoek. Daarnaast hebben we net als andere media natuurlijk ook de directe gevolgen voor vluchtelingen in beeld gebracht. Wij zijn bewust een half jaar na de bouw van het grenshek naar Hongarije afgereist om te kijken hoe het er na de piek in de vluchtelingencrisis uitzag. Vluchtelingenstromen worden omgeleid, nemen toe, nemen af, maar die hekken blijven er staan en worden zelfs versterkt. We hebben het vraagstuk vanuit zoveel mogelijk verschillende kanten belicht: we spraken met hulporganisaties, onderzoekers, activisten en uiteraard met vluchtelingen, maar ook met burgemeesters van grensdorpen, bewoners van grensdorpen en een overheidsadviseur. Op die manier ga je beter begrijpen waarom iemand voor en waarom iemand tegen is en kun je beter de dialoog aan gaan. Het debat over grenzen is dusdanig gepolariseerd dat het belangrijker dan ooit is om met elkaar in gesprek te blijven gaan.”
Ben jij een journalist met een missie?
“Ik heb geen missie, maar ik weet wel dat dit niet mijn laatste docu zal zijn. Op basis van een soort verwondering over een onderwerp ga graag met anderen over het onderwerp in gesprek. In dit geval maakte ik mij echt druk over de richting van het huidige vluchtelingendebat in Nederland en de gehele EU. Ik hoop dat mensen na het zien van onze film op een genuanceerde manier met elkaar in debat gaan.”
Je hebt de docu (deels) gecrowdfund, wat zou jij andere filmmakers willen aanraden bij deze aanpak?
“Bereid je goed voor. Het grootste gedeelte van het werk voor de crowdfundingcampagne doe je voordat het begint. Zo hebben wij een campagneplan gemaakt, een persbericht geschreven en per week ingepland wat we op social media wilden laten zien. Ook hebben we verschillende organisaties gebeld met de vraag of ze iets voor ons konden betekenen. Een aantal organisaties, zoals de STOB en het initiatief Stay Human hebben. Onze crowdfundingcampagne en trailer gedeeld. Verder zijn we naar aanleiding van het persbericht uitgenodigd bij Radio 1 en BNR om erover te vertellen. Ook heeft uitgeverij Atlas Contact vijf boeken beschikbaar gesteld voor onze donateurs. Als je dit pas in gang gaat zetten zodra de (in ons geval 40 dagen) crowdfunding ingaat, ben je eigenlijk te laat. Die voorbereiding heeft ons goed geholpen!”
Kun je iets zeggen over wat je in Hongarije bent tegengekomen?
“Hongarije is in het discours in Nederland en binnen de EU vaak een soort vreemde eend in de bijt. Het stoutste jongetje in de klas dat extreme uitspraken doet en extreme maatregelen neemt. Natuurlijk is het zo dat daar een overheid aan de macht is met voldoende draagkracht om maatregelen als grenshekken te nemen (hoewel Spanje die natuurlijk al sinds 1993 heeft), maar het debat wordt eigenlijk langs dezelfde lijnen gevoerd als hier in Nederland. Zowel bij voor- en tegenstanders van het Hongaarse grensbeleid klinken dezelfde argumenten. Angst voor het vreemde, de bescherming van nationale waarden en cultuur versus de humanitaire plicht om mensen in nood te helpen. Met daartussenin natuurlijk alle mogelijke nuances en twijfels. De film laat zien wat er gebeurt als populisme de overhand neemt.”
Hoe ga je nu de docu aan de man brengen? Wat is daarbij je doel?
“Om te beginnen organiseren we een besloten voorpremière. Daarna gaan we ons inschrijven bij diverse internationale filmfestivals en zijn er al plannen voor een vertoning in Boedapest en een debatavond in Nederland. Alle andere mogelijkheden zijn we nog aan het onderzoeken. Naast het maken van de film, is ook de distributie een leerschool.”
Is dit de toekomst van (beeld)journalistiek; zelf naar gebieden afreizen en rauw een verslag doen of docu maken?
“Hier liggen zeker kansen. De wereld is door globalisering kleiner geworden en de techniek heeft zich zo ontwikkeld dat het ook mogelijk is. Toen ik nog op de School voor Journalistiek zat, leerden we filmen met grote filmcamera’s. Deze film hebben we volledig geschoten met een super handzame systeemcamera die 4K beeldkwaliteit schiet. Voordat we weggingen (en ook nu nog) kregen we vaak de vraag: ‘Maar je hebt toch geen filmopleiding gedaan?’ Heb je een cameraopleiding? Een opleiding gedaan tot editor? Het antwoord is ‘neen. Toch kan het door het gewoon te doen. De techniek maakt het praktisch gezien steeds makkelijker. Wat centraal staat is storytelling en de apparatuur is een middel om dat mogelijk te maken. Afhankelijk van wat je ermee wilt bereiken natuurlijk. Visueel gezien is er natuurlijk een verschil tussen een grote productie met een daarbij passend budget en een camjo-product. Ook qua distributie zijn door het internet de mogelijkheden eindeloos.”
